Zó zijn de Onstwedder maieren (anno 2015). (Een actueel tussendoortje)

Afl. 70 – 29-01-2015

Eigenlijk is onstwedde.info-fotograaf Bé Sterenborg de direct verantwoordelijke voor dit actuele tussendoortje. De foto die hij afgelopen zaterdag maakte van dhr. Lientjo Paap bij de jaarlijkse rommelmarkt van Manege ‘De Driesporen’ (zie de foto’s onder het kopje ‘Fotoreportages’ van 24 jan. j.l.) trof mij rechtstreeks in het rubriekschrijfhart.
Ik had deel 2 van ‘Zo waren de Onstwedder manieren, anno 1829’ weliswaar net klaar gemaakt voor publicatie, maar vond onmiddellijk dat dit tussendoortje ‘Anno 2015’ een absolute must was. De manier waarop ik dhr. Paap, als een soort paus-in-opleiding, met z’n handen op zegenende wijze uitgebreid op de foto zag, alsof hij alle koopgrage klanten de zegen ‘Multi Kopies pro Urbi et Orbi’ wil geven (= potjeslatijn en betekent zoiets als: ‘Vele Koopjes voor Stad en Wereld’) is uniek. Als je daarbij bedenkt, dat Lientjo’s familienaam ook nog ‘katholieke geestelijke’ betekent, kom je van het lachen haast niet bij.
Ruim 400 jaar nadat de laatste pastoor in Onstwedde actief was (Johannes Mensigius in 1597), hebben we er anno 2015 blijkbaar een in spé terug…

Vrijwel gelijktijdig herinnerde ik me nóg een foto. Een andere fotograaf van ons aller dorps-website, Bert Wolfs, maakte dinsdagavond 20 januari j.l. namelijk ook een mooie en uitgebreide foto-reportage. Plek van actie: de receptie die Jan Schut organiseerde ter gelegenheid van de a.s. opening van zijn nieuwe COOP-supermarkt. Hoewel de C-1000-formule de afgelopen jaren royaal aan de verwachtingen heeft voldaan, is dit een aanwinst voor het dorp durf ik vast te stellen. ’t Is zonder meer een winkel voor de dagelijkse boodschappen in het hart van winkelcentrum ‘De Pit’ (zie de ‘Zo was ‘t’-aflevering van 4 dec. 2014), waarmee we voorlopig wel weer vooruit kunnen.

En wat zien we op één van de foto’s (in serie 2)? Makelaar Hidde Oosterveld, in gezelschap van dhr. Chris Hulzebos (uitvoerder bij Bouwbedrijf Speelman te Alteveer), die… - hoe is ’t mogelijk - de handen zegenend richting de fotograaf spreidt, alsof hij wil aangeven dat ’t met onze Onstwedder COOP helemaal goed komt: “Multi Coop-Kopies pro Urbi et Orbi”! Mevr. Henriëtte Nieuwenhuis-Paap (dochter van) houdt namens vader op de achtergrond een wakend oogje in het zeil. Op sommige recepties schijnen immers soms zomaar ineens beunhazen in het vak van zegenaren op te duiken...
Een paar foto’s verderop zien we Liset Meinds, die zo uit het in de jaren (19)’80/’90 bekende tv-programma ‘Hints’ weggelopen zou kunnen zijn. Zij geeft, voor de mensen die dat Latijn allemaal niet zo vlot begrijpen, met twee gespreide vingers op haar linkerarm aan, dat alle woorden van de zegenspreuk uit twee lettergrepen bestaan. Ik denk, dat ze op de volgende (niet gepubliceerde) foto vast en zeker een hint zou hebben gegeven in de geest van “Klinkt als...”.

Ook de geschiedenis van onze supermarkt komt in de reportage helder voorbij. Dhr. Henk Halmingh bv., eenzaam tussen de schappen dolend met een uitdrukking van: “Tja, hier realiseerde m’n pa, slager Berend Halmingh, 40 jaar geleden de 'G & G'-winkel (='Goed & Goedkoop'). Later werd 't ‘Spar Supermarkt Halmingh’; een prima plek waar je bijv. ook nog de befaamde Onza-(= Onstwedder Zakenclub) zegels kon sparen.”
Halminghs opvolger, (de fam.) Jaap Kramer, - toen werd 't een C-1000-supermarkt -, komt op de foto’s eveneens een paar keer voorbij. Kramers gezichtsuitdrukking spreekt boekdelen. Ondanks het feit dat hij nog steeds, - nu als enthousiaste vrijwilliger -, bereaktief is, straalt z’n mond een beetje weemoedig uit dat hij nog best wel graag in de supermarkt-branche zou hebben willen zitten.
De gepensioneerden mevr. Martje Everts-Lukens en dhr. Wessel Volders staan tussen de schappen geparkeerd met een blik van: “Nou-nou. Dat zal ons vast niet meevallen om als AOW-ers in deze royaal voorziene supermarkt vlot alles te vinden wat op ons boodschappenbriefje staat. Dat wordt voorlopig extra tijd inplannen...” Een groep collega’s van de ‘Onstwedder Gaarv’n’ zit daar kennelijk helemaal niet mee. Zij stelen in de fotoserie de show als de meest vrolijk-kijkende groep, met dhr. Bé Roelfsema als hun voortrekker.

’t Is hier en daar best wel bemoedigend om te zien hoe Onstwedders van de aanstormende generatie zich presenteren. Zo zien we Jan-Wubbo Orsel aan z’n moeder met een brede glimlach uitleggen hoe hij over een paar jaar z’n eigen supermarkt à la onze nieuwe COOP zal aansturen. De nodige ervaring doet hij al een aantal jaren op in de zaak van Jan Schut. Moeder kan ’t zo te zien maar nauwelijks geloven.
Elisa Velema van snackbar “’t Wold” komt stralend met de hapjes rond: gastvrijer kun je in je presentatie nauwelijks zijn. Stefan Sterenborg laat zich zo’n hapje uitstekend smaken, terwijl Jan Johan ten Have kennelijk alleen een stokje van de schaal heeft geplukt. Hij moet duidelijk iets tussen z’n tanden vandaan pulken. Ach, dat moet soms ook gebeuren. Ik heb me trouwens wel afgevraagd waarom er op de vlaggetjes op de hapjes “Catch the Giant” stond. “Griep de Joekel” (of zo) zou veel leuker geweest zijn, vind ik.

Wat absoluut niet zou moeten gebeuren, is het gedrag van een tweetal jonge meiden. Waar zo’n receptie een feest van ontmoeting is, staan zij – op de achtergrond duidelijk zichtbaar – met hun i-phone berichtjes te ontvangen dan wel te versturen. Ik heb de benaming ‘social media’ eigenlijk al nooit begrepen. Als je dit ziet gebeuren, op een openingsparty midden tussen een grote groep blije en sociaal ingestelde mensen, dan denk ik echt dat al die i-phones/-pads vanaf nu zonder meer ‘a-social media’ zouden moeten heten. Of zou ’t puur aan de instelling van deze leeftijdsgroep liggen?

Hoe dan ook, de aanwezige gasten op de receptie hebben er met elkaar blijk van gegeven, dat de Onstwedder manieren anno 2015 de vergelijking in algemene zin met de manieren van 1829 uitstekend kunnen doorstaan.
O, u vraagt zich af hoe die manieren in 1829 dan wel waren? Daarover hopen we u over 14 dagen in de 2e aflevering van ‘Zo waren de Onstwedder manieren van toen’ uitvoeriger te informeren.

Voor nu: Jan Schut en alle medewerkers, van harte gelukgewenst met de vernieuwde zaak ! Te oordelen naar de blije gezichten van de gasten / klanten en de massaal in het dorp opgehangen raamposters, zit ’t wel goed!

© Klaas Meijer (k.meijer@onstwedde.info)

O ja, bijna vergeten. De foto van vandaag dateert van een kleine 100 jaar geleden. De Gereformeerde School (gebouwd in 1912) + de hoofdenwoning links (van meester D.A. Koebrugge) staan op de plek van de huidige COOP-vestiging. Vergelijkt u maar.  N.B. Dank komt toe aan dhr. Koos Fennema (die het slagersvak indertijd bij Berend Halmingh leerde) voor enkele nuttige aanvullingen.