Uit Onstwedde verdwenen Onstwedder familienamen - Deel 1

Afl. 144 – 25-07-2019

Kort geleden kon u op deze website en in de regionale kranten lezen, dat de familienaam Wubs de meest voorkomende was in de Gemeente Stadskanaal. Dat zal niemand hebben verwonderd, want ‘de Wubsen’ vormen al enkele eeuwen lang één van de meest vruchtbare geslachten in ons gebied. In de uitstekende Genealogie-website van Geert Wilts (ook te vinden op www.onstwedde.info) komt ‘Wubs’ dan ook liefst 1.276 keer voor! En naar ik uit de Wubs-hoek heb begrepen, is de (stevige) groei van dat aantal vrij zeker gewaarborgd.

Heel merkwaardig daarbij is trouwens dat ‘de Wubsen’ eigenlijk Horlings heten. Als op gezag van de bezetter van ons land, de Franse keizer Napoléon Bonaparte, in 1811 iedereen een vaste familienaam moet hebben, veranderen de nazaten van Jan Heyes Horlings en Geessien Engels hun achternaam in ‘Wubs’. Het waarom is tot op heden onduidelijk, maar in de Wubsen-kring is mij ooit verteld dat de achtergrond ervan iets met ongenoegen over een erfenis-verdeling te maken heeft. De benaming van de Wubs-woning in Smeerling was indertijd immers ook “’t Zwiensdail” , het karige erfdeel waarmee de bewoners indertijd waren afgescheept.

******

Via de Wubs-story kwam ik al mijmerend op een heel ander thema. Tja, als je oud(er) wordt en je hebt een nieuwe heup, dan nemen de gedachtenkronkels toe, hè.
De man die u op de foto ziet is namelijk helemaal geen Wubs-telg, maar Hindrik Stroeding. Zijn hele 80-jarige leven was hij vrijgezel en woonde vele jaren in Ter Wupping. Na een periode van ziekte overleed hij op 1 april 2019. Hartverwarmend was ’t daarbij, dat hij gedurende zijn laatste levensjaren mocht ondervinden dat de van oudsher in onze streek gewortelde noaberhulp nog altijd in praktijk wordt gebracht. Grote klasse, Spycklaan-buurt!

Hindrik was de laatste persoon in Onstwedde (volgens mij trouwens ook daarbuiten) die de familienaam Stroeding droeg. Oorspronkelijk komt de naam uit Ellersinghuizen, waar een boerderij was onder de naam ‘’t Stroedingh’. De bewoners van zo’n boerderij droegen dan automatisch diezelfde naam. Het oude familierecht in Westerwolde was bovendien zo, dat wanneer ‘een buitenstaander’ de erfdochter van zo’n boerderij trouwde, hij de (boerderij-) familienaam van z’n vrouw moest aannemen. In het begin heette hij dan bv. Hindrick Jans op ’t Stroedingh (1756), maar dat veranderde meestal vrij snel in Hindrick Jans Stroedingh.

Wat mij – al mijmerend – ook te binnen schoot, was de merkwaardige overeenkomst tussen de namen Stroeding(h), Streunding, Streuding en Streun. Als je Stroeding(h) namelijk op z’n Duits uitspreekt (waar –oe hetzelfde is als –ö en uitgesproken wordt als het Nederlandse –eu) dan zijn alle genoemde familienamen dus in wezen dezelfde. Dat blijkt ook helemaal te kloppen wanneer je in de geschiedenis van deze families teruggaat.
Opnieuw denk ik daarom, dat ook deze families met hun verre stamboomlijnen in ons oostelijke buurland terechtkomen, anders gezegd: ook de Stroedings/Streudings zijn (net als o.a. de families Halming, Bulder, Waarsing)  “van Duitschen bloed…” (zie de eerste regel van het ‘Wilhelmus’).

In deze vakantietijd wil ik het kort houden. De titel van deze aflevering is echter nog niet uit de verf gekomen. Ik was namelijk van plan een waslijst te maken met alle (meestal boeren-)familienamen, die in het verleden lange jaren tot – laten we ze noemen – ‘de vaste inboedel van onze dorpsgemeenschap’ hoorden en die anno 2019 daaruit volledig zijn verdwenen. Soms alleen uit ons dorp, soms totaal. Zoals de Stroeding(h)s dus bijvoorbeeld.  
Zullen we ’t daarover dan een volgende keer hebben? Aflevering 2 volgt dus.
Ik wens u allen een heel fijne, ontspannen vakantietijd. Een wens die ik ook graag laat gelden voor alle vakantiegasten aan ons dorp / onze streek. Geniet!!!

© Klaas Meijer (k.meijer@onstwedde.info)

Met dank aan dhr. Jan Uittenbogaart voor het beschikbaar stellen van de foto van Henk Stroeding.