Onstwedde: Bijna 100 jaar sportief!

Afl. 129 – 19-10-2017

Erg blij zijn wij van het Onstwedder Historisch Archief ermee, dat er nog steeds oude foto’s en aanverwant worden aangeleverd. Helaas is ’t vaak zo dat een trieste gebeurtenis de aanleiding vormt tot een grote opruimaktie – bv. het overlijden van een van de ouders – maar desalniettemin zijn we nog steeds erg tevreden wanneer we merken, dat er tóch nagedacht wordt over de waarde van dorpsgeschiedenis in beeld en tekst. Jammer daarbij is, dat nog steeds zoveel mensen dozen met oude foto’s zonder jaartal, zonder namen, zonder vermelding van de plek waar de foto is gemaakt, in de kast hebben. Ouderen, laat je toch asjeblieft ’s door je nazaten aansporen om daar (beter) werk van te maken!!! ’t Is nog leuk om te doen ook, dat zullen jullie heel snel merken. Al was ’t alleen al om de vaak dierbare herinneringen.

Bij het doorspitten van ons foto-archief vonden we zo’n oude foto: de opening van de Schietbaan, in 1920. Gelukkig was die gemaakt bij een dermate officiële gelegenheid, dat de gebeurtenis op het fotokarton gedrukt stond. Maar wie erop staan? Geen flauw idee.
‘k Denk wel, dat de Onstwedder Schietvereniging zo ongeveer de allereerste Onstwedder sportclub geweest moet zijn.

U wist vast niet (en ik ook niet, hoor!) dat er in Onstwedde een schietbaan is geweest. Na enig naspeurwerk kwam ik erachter, dat die baan in ‘De Bargen’ is geweest, het gebied grenzend aan de algemene begraafplaats (noordelijk, richting Holte) achter in het dorp.
’t Zag er in die jaren (19)’20 wel twee beetjes anders uit dan nu. Het stuk land was eigendom van boer Thûrkow aan de Dorpsstraat, het riviertje De Renne stroomde er nog langs en er was een vrij groot en diep gat, waarin de jeugd kon oefenen in het bootje varen.
De zandbulten rondom waren verantwoordelijk voor de naam ‘De Bargen’ (bie Potze veur de deure).   
In de jaren (19)’70 heeft het Motor Racing Team Onstwedde (MRTO) er een tijdlang z’n wedstrijdbaan gehad.

Door dat speurwerk én door de recente successen van Onstwedder sporters en hun verenigingen kwam ik op de gedachte om ’s een zo compleet mogelijke waslijst te maken van alle sportverenigingen, die in de afgelopen 100 jaar in ons dorp aktief zijn geweest.
Als u aanvullingen / verbeteringen heb, dan: “Graaaag hoor!” Een mailtje bv. naar k.meijer@onstwedde.info is helemaal oké.

Daar gaan we dan, op alfabetische volgorde:  
1. 'Bolster’-activiteiten voor volwassenen - Een breed scala aan (o.a.) sportieve mogelijkheden voor (vooral) ouderen. Van biljarten en stijldansen tot jeu de boules en koersbal, kortom ‘voor elck wat wils’, die wil.
2. 'Chr. Sportvereniging ‘Onstwedde’ (C.S.V.O.) – Opgericht in 1936 als Gymnastiek-vereniging door ‘meester Mulder’ van de Hervormde School en nog altijd actief. Tegenwoordig niet alleen met gym en turnen, maar ook met een Judo-, Zumba en Kids-dance-tak.
3. Damclub Tot Ons Genoegen (T.O.G.) – speelden o.a. in de jaren (19)’70 op maandagavond in ‘d’Ekkelkaamp’.
4. Hardloopclub Onstwedde (H.L.C.) - Opgericht in 2007 en de laatste jaren zeer aansprekend niet alleen door hun doen, maar zeer zeker ook door hun daden.
5. Judoclub 'Mudansha'.*** Maakt nu deel uit van C.S.V.O. Nadere gegevens volgen.

6. Onstwedder Korfbalclub (O.K.C.) - Met name door de inzet en kennis van Jakob Kiestra vulde deze tak van sport een tijdlang (jaren ’70, begin ’80) een leemte in de teamsport-beoefening op, die er met name was voor meisjes/vrouwen. Het korfbalveld + kantine bevonden zich in de huidige ‘Kampvennen’. In de jaren (19)’80 stierf de club helaas een stille dood.
7. Motor Racing Team Onstwedde (M.R.T.O.) – Na een aantal glorierijke jaren in Onstwedde, sinds de jaren (19)’80 aktief als motorcross-club op de ‘B. Sterenborg-baan’ op het centrum voor lawaaisporten bij de vliegstrook in Vledderveen.
8. Ponyclub Onstwedde-Alteveer - Heeft zich sinds ca. 1980 snel ontwikkeld tot de bloeiende ‘Driesporenruiters’ in en rond de gelijknamige manege + rijhallen, grenzend aan het manifestatieterrein aan de Wessinghuizerweg.
9. Schaakvereniging ‘Onstwedde’ - Was in elk geval in de jaren (19)’70 nog actief.
10. Onstwedder Schietvereniging - Tja, ze hadden in 1920 dus een eigen schietbaan, maar verder weten we er niets van... (Zie *) Volgens dagblad 'De Noord-Ooster' van 18 okt. 1924 werd de schietbaan indertijd aangelegd door de "Onstwedder Burgerwacht" en ook gebruikt door de zgn. 'Landstorm'. In 1924 werd de schietbaan door de Militaire overheid afgekeurd, omdat de kogelvanger niet aan de juiste eisen voldeed. Boeren die op het land naast de schietbaan bezig waren, liepen kans door een (niet afgevangen) kogel te worden geraakt...

11. Tennisclub ‘Uneswido’ – Nadat enkele enthousiastelingen op een asfaltbaantje naast het trapveldje achter de Roessinghlaan een beginnetje hadden gemaakt met de tennissport in Onstwedde, groeide en bloeide die sport tot en met vandaag op het tenniscomplex aan de Tellingerweg.
12. Onstwedder Voetbalvereniging O.V.V. - Zaterdagclub, opgericht ca. 1920. Speelden eerst op een veld aan de Beukenweg, daarna op een op-/aflopend veld tussen de huidige Smith’s Ranch (Wessingh.weg) en de Kampvennen. In 1955 wordt dat terrein door de KNVB afgekeurd en dat is – op dat moment – het einde van het clubvoetbal in Onstwedde.
13. Voetbalvereniging ‘Onstwedder Boys’ - Nadat toenmalig minister-president De Quay tijdens een werkbezoek in de regio in Onstwedde tot stoppen wordt gedwongen en hem een pittige petitie is aangeboden inz. het schrijnende gebrek aan voetbalveld en zwembad, kan in 1963 een nieuwe, sindsdien bloeiende en goed presterende, voetbalclub worden opgericht.
14. Volleybalvereniging Club Onstwedde (VCO ’72) - Voortgekomen uit enkele recreatieve groepen. Oorspronkelijk werd er zelfs gespeeld in de huidige kantoorruimte van Bouwkundig Ontwerpburo Wilzing... Dat was toen nog een gymzaal(tje). Jan Huiges  van Smeerling (+ - toen nog de jonkies - Johan Smith, Henk van der Heide en Geert Roelf Luring) waren in 1972 de oprichters en aanjagers van het huidige (en succesvolle) VCO. Henk van der Heide werd de eerste voorzitter van de club.

15. Wandelclubs - In de jaren (19)'50, ’60 en ’70 was wandelen een populaire vorm van sportief bewegen. Met name onder de schooljeugd (hoofdmeester Andringa van de Hervormde School was een groot promotor) en onder senioren (o.a. bewoners van ‘De Zonnehof’) zijn heel wat wandeltochten/-wedstrijden gelopen.
(Zie **) Bekende en geliefde verschijningen in de jaren '50 en '60 waren ook de meiden van Hartsuiker 'zien Schoetjefabriek' in het 'Mieghummeltjebos. Directeur Hartsuiker leverde de uniformen en de jonge meiden wandelden en zongen tijdens de vele wandeltochten die in onze regio werden georganiseerd, dat 't een lieve lust was.
16. IJsvereniging ‘Wisch’ - Al tijden en altijd ’s winters aktief op de gelijknamige ijsbaan bij het ‘Hillighenbruggetje’ achter ‘d’ Ekkelkaamp’.
17. HANADO-karateschool - Onder leiding van natuurbeheerder/boswachter Jeroen Kuipers gaat 't wekelijks in de sporthal van 'De Bast' flink tekeer. (Hoe combineert hij 't, hè?)

 
© Klaas Meijer (k.meijer@onstwedde.info)

Toevoegingen:
* Met dank aan dhr. Arjan Meijer uit Ede voor de aanvulling, die hij op www.delpher.nl vond.
** Eveneens gaat onze dank uit naar mevr. Cathrien Boels voor haar aanvulling over de Hartsuikerse meisjes-wandelgroepen.
*** Freerk Volders (Rotterdam) attendeerde ons er heel attent op, dat de judo-afdeling van C.S.V.O. ooit als een zelfstandige vereniging begon.