No. 7 - STEUT ZE UM, STEUT ZE UM ...!!!

Van Roel Maarsingh* uit De Krim kregen wij onlangs een  zestal  handgeschreven verhalen in het Onstwedder dialect over  Onstweddes verleden. Tè mooi om er niets mee te doen. Bovendien zijn Geert en ik beiden van mening, dat in elk geval het lezen van ons Groninger dialect bij velen van u dringend onderhoud behoeft. Want hoe stond ’t ook altijd op een wandtegeltje in de kamer van de directeur van de vroegere Chr.Mavo “t Spieck”?
                                                     
                                           Wij willen het Nederlands eren,
                                     Maar het Gronings beslist niet verleren !

* Roel is een zoon van ‘meester ‘Harm Maarsingh, die van 1953-1956 onderwijzer was aan de toenmalige Hervormde School in ons dorp en is dus een kleinzoon van ‘(vertel)meester’ Roelf Maarsingh, onderwijzer aan dezelfde school van 1912-1946.
Roels vader schreef deze verhalen kort voor z’n overlijden in Hardenberg in mei 1989. Intrigerende dorpsgebeurtenissen uit je jonge jaren blijven je kennelijk je hele leven bij. Deze rubriek dankt z’n ontstaan aan dit soort dorpsstories en probeert u daarvan te laten meegenieten.
Deze keer dus met onze hartelijke dank aan gastschrijver Harm Maarsingh Rzn. en z’n zoon Roel.

D’r was n òlle boer en dai woonde in t Bovenènde. t Bovenènde ligt bie de Tichelbaarg, achter Veenhoezen, dat wait je vast wel. En aans waiten ie nou.
As ik mie t nog goud herinner haitte de boer Luken. Zien achternoam wait k nich meer krek, man dij begunde – main ik – met n V.*
Hai haar twai òlle peerden. Dai waren zo òld dat, as ze ’s nachts op staal stunnen, din gingen ze d’r bie liggen. Dat doun ôlle peerden wol ais, net as volen, dai doun dat ook wol ais n moal.
Man dizze baaide òllegies konnen s mörns din nich allaint weer overinne komen. Ze waren ja zo aldernoarste stram en stief in de bainen. As ze haalverwege waren, vuilen ze ook zo man weer om. Doarum kwam d’òl boer en holp ze in t inne. Hai greep ze din bie t steert, din haren ze weer wat stuur en evenwicht. Zo kraabden baaide peerden zuk op t lèste in t inne.

d’ Òl boer mòs aais n moal noar Onstwedde. Hai wol n poar zak weite noar de muller brengen. Hupsekee, de zakken op de woagen, baaide peerden d’r veur en “Vot !”, doar ging t hèn, over d’ esk noar t dörp.
Man net veurbie Wubbe Wind op d’ esk, din geit t n poar honderd meter zachiesaan noar beneden. Zölfs aan de hoogte van n esk komt ja n moal ènde, woar of nich ? De korre van d’ òl boer ging deur dij òfloop bienoa vanzulf.
“Lekker makkelk”, heur ik joe denken. Man zo simpel was dat nich. Korre  kreeg goandeweg zoveul gang, dat hai d’òlle peerden op de hakken luip. Dij schrokken d’r zo van, dat ze op de loop gungen. Met heur stieve poten stoven ze d’r nog oardeg haard over. In elks geval zó haard, dat d’òl boer t niks te braaid har. Joa, ie meugen ook gerust zeggen dat d’òlle t benaauwd har. Hai kon ja doun wat e wol, hai kon d’r hailemoal niks aan hollen. t Aainegste wat hom deur de kop gierde was:”Hou mout ik in vredesnoam dai twij òlle sukkels van mie weer tot standoar kriegen, ze weer tot stoan brengen ?”
Gelukkeg ! Doar stonnen aan de kaande van de Hardingstroate n stok of wat mensen bienander om t nijs van de dag wat oet te wizzeln.
Minsen keken vanzulf verschrikt op dou ze òl Luken doar aangloddern komen zaggen. Ze zaggen ook wol dudelk, dat hai mit aal zien boerenervoaren niks meer aan de baaide peerden holden kon. Man heuren deden ze hom nog veul dudelker. Mannoman, t was ja krek of d’ òlle n scheepstoeter in de ströt inbaauwd kregen har. Hai beulde d’r van vèrren over: “Steut ze um ! Steut ze um, luu ! Steut ze – asjeblieeeeft !!! – um.”

Non willen ie vanzulf wol geern waiten hou dit drama òflopen is.
Doarin kinnen wie hail kört wezen: Dat wai-ten wie nich !! Peerden binnen d’r nich meer, òl Luken is d’r nich meer, korre is op n bult zakt en d’esk, dij vertelt niks. Ha, hai zol ook ja wol gek wezen as hai dat dee ……

* Erg fijn dat het dorp met je meedenkt als jouw kennis van zaken tekortschiet. Dhr. Wubbe Maarsingh wist te vertellen, dat Luken V. ene Luken Voorman (uit Blijham) is geweest. Hij was 'agrarisch medewerker' (boerenarbeider) bij boer Bessembinders, wiens boerderij vroeger aan het begin van de Zijdstukkerweg stond, net na de Tichelberg.