KANNIEWAARZIJN! Opnieuw op de vlucht naar Pekdam???

Afl. 96 – 15-03-2016

Als bisschop Bernard van Galen in 1672 opnieuw naar onze streken trekt om via Westerwolde de Stad Groningen te veroveren, slaat de inwoners van Onstwedde-en-rondom de schrik om het hart. De Eerste Münsterse Oorlog (1665-1667) en de ellende die ze daardoor hebben moeten meemaken ligt ze nog vers in het geheugen.
“Doar hest dai verhipte Bomm’n Beernd verdikke al weer! Hai is hier ja nog mor net west, dij miesgaster! Zol hai dou nich genog op de pèns had hebben?” Doordat z’n tegenstanders hem met een list tegemoet traden, had de bisschop de Slag bij Jipsinghuizen immers jammerlijk verloren.

Nu maar afwachten, of de troepen van de bisschop her en der opnieuw beginnen te plunderen en zo nodig dood te slaan? Die gedachte is niet zo onbegrijpelijk. Bommen Berend huldigt al jaren het standpunt: “De oorlog moet de oorlog betalen…” Dan hoef je je soldaten bv. niet zoveel soldij te betalen. Je moet ze alleen toestaan om de aanvulling op hun hongerloontje onderweg, tijdens de veldtocht, op te doen...
In arren moede worden in onze streek maatregelen genomen om vrouwen en kinderen in veiligheid te brengen. Een fiks aantal trekt richting Pekela en Veendam, in die tijd al redelijk bewoonbare veenkolonietjes, waar de ondergrond echter op veel plekken nog wel dermate zompig is, dat de zware kanonnen van de bisschop zich daar beslist niet zullen wagen.

In enkele vorige afleveringen van ‘Zo was ‘t’ (afl. 46, 58 en 83) heb ik gepoogd u enig inzicht te verschaffen in het besluitvormingstraject, dat officieel ‘Gemeentelijke herindeling’ heet.
De laatste keer heb ik u zelfs al de naam van de nieuwe gemeente verklapt, die Stadskanaal samen met Pekela en Veendam wil gaan vormen: SPEKDAM (=een samentrekking van de S van Stadskanaal, de PEK van Pekela en de DAM van Veendam). ’t Is eigenlijk compleet van de gekke, dat ik u die naam moest verklappen. Edoch: als je bloedeigen gemeentebestuur en - raad niets, - maar dan ook he-le-maal niets (nihil, zero, niks, niente)! - in de openbaarheid brengt, teneinde in elk geval ‘s een heel klein ietsiepietsie te sonderen, of de bevolking deze samenvoegplannen wel waardeert, tja…
In een stoffig verleden ben ik ooit ’s een beetje in de (gemeentelijke) politiek actief geweest. Één van de eerste dingen die ik toen leerde, was dat je vooral bij belangrijke besluiten als overheid moet zorgen voor V.I.D.: Voorlichting, Inspraak en daardoor Draagvlak.
In de politieke arena van 2016 zal dat wel niet belangrijk meer zijn. Hoewel...

Op donderdagavond 17 maart a.s. (19.30 u.) komen B. & W. van de Gemeente Stadskanaal op bezoek in de Ocrea-boerderij, Dorpsstraat 93. Alle – hoort u ’t goed: ALLE!!! – inwoners van Onstwedde zijn uitgenodigd om met de collegeleden in gesprek te gaan.
’t Hoeft daarbij niet alleen over de ‘Gemeentelijke herindeling’ te gaan. Ik ben echter hoe dan ook van mening, dat de Ocrea-boerderij die avond bijna uit z’n voegen mag/moet barsten vanwege de enorme toeloop van Onstwedders (m/v), die zich bij het wel en wee van hun dorp betrokken voelen.

Ik wil bepaald niet de bet-weter gaan uithangen, maar op dit moment zijn er naar mijn idee voor Onstwedde maar 2 echte mogelijkheden:

1.) we eisen, dat het door Stadskanaal eigenwijs & bot afgebroken overleg met Vlagtwedde en Bellingwedde weer wordt heropend; hoe moeilijk dat ook zal zijn nu de Gemeente Westerwolde per 1-1-2018 hoogstwaarschijnlijk al een feit zal zijn.
Onstwedde maakt al minstens 1200 jaar deel uit van Westerwolde en wil daarvan deel uit blijven maken. En als ’t niet anders kan,  moet Onstwedde zich – met volle instemming van B. & W. en Gemeenteraad! - maar van de Gemeente Stadskanaal afscheiden en zich op z’n eentje aansluiten bij de a.s. Gemeente Westerwolde.
Het enige alternatief is m.i.:

2.) we vluchten net als in 1672 naar PEK-DAM. (Stadskanaal bestond in dat vorige Rampjaar nog lang niet! Vandaar dat de S nu mist.)

Oh, wacht ‘s even. Er is toch nog een derde mogelijkheid:
3.) ’t kan ons allemaal geen ene mallemoer schelen wat er gebeurt. We komen a.s. donderdagavond beslist niet naar ‘De Boerderij’ en we laten niets van ons horen. Bejjegek? We trekken ons, ieder voor zich, “gewoon” terug naar het wat-kan-‘t-ons-bommen-eiland ONVERSCHILLING... (Dat eiland ligt tussen Vluchtland en Ammehoelaland).

Tenslotte nog even dit.
Ik ben geen universitair geschoold historicus, maar dat wist u allicht.
Ik ben wel ontzettend aan dit dorp, z’n mensen en deze streek verknocht. Daarom verzorg ik deze rubriek en zit ik ook regelmatig in allerlei historische werken te snuffelen. En raad eens wat ik ontdekte?
De hierboven genoemde benaming ‘spekdam’ is één van de 128 woorden, die we in de Nederlandse taal hebben voor ‘dijkwerken’. U weet wel, dat zijn die dingen waarachter je kunt wegkruipen als er hoog water dreigt, als ’t moeilijk wordt zeg maar. Enkele andere benamingen, die in die wereld van de dijkwerken voorkomen zijn bv. waker, slaper en dromer…
Zullen wij maar trachten om 17 maart WAKERS te zijn? Voor de toekomst van ons dorp?

© Klaas Meijer (k.meijer@onstwedde.info)