Hendrik Smith, Kampvennen en wandelen door Westerwolde

Afl. 150 – 06-02-20

Onlangs werd mijn oudste dochter 50 jaar. Ze is slechts een kwartier ouder dan de jongste en ze vierden hun verjaardag(en) in het verleden dan ook meestal samen. Hoewel twee-eiig, verschilden ze in hun jonge jeugdjaren uiterlijk vrijwel niet van elkaar en ze werden in hun Onstwedder basisschooltijd (midden jaren ’70) daarom allebei aangeduid met de naam “Miekilda”. Daarmee spraken hun schoolgenoten dus Mieke en/of Hilda aan. Ze wisten dan met zekerheid dat ze in elk geval de goeie(n) bij name riepen.

Mieke wilde deze keer haar verjaardag liever in de eigen woonomgeving vieren, omdat ze in het kader van het ‘Sara-gebeuren’ nogal wat gasten verwachtte.
Zo rijd ik dus die bewuste avond naar het feesthonk op het sportcomplex van het chique Blaricum. Wie schetst mijn verbazing als ik bij het inrijden van de toegangsweg het straatnaambordje “Hendrik Smitlaantje” ontwaar.
- “Nou dan. Dat is toch haast niet mogelijk. Onze Hendrik, die in Onstwedde alleen een bankje naar hem vernoemd heeft gekregen. (Wel op een heel mooie plek trouwens, vlakbij z’n vroegere boerderij aan de Wessinghuizerweg 7, achter de Kieberg!). Die Hendrik wordt in Blaricum geëerd met een heuse straatnaam? Sjongejonge...!”
- “Ho, even Meijer, mien jong. Die Hendrik Smith van de Kieberg die jij bedoelt, was een Smith met  -th op het eind, hè. Daarover moet je wel even helder zijn!”
- “Ooooh, gaan we op die toer. Welaan, dan zal ik mijn geachte critici even bijspijkeren: de overgrootvader van onze Hendrik Smith (met –th) heette volgens de Burgerlijke Stand-registers Aike Hindriks Smid (met een –d).

En als we dan nog een generatie verder gaan: onze Hendrik Smith (met –th) z’n betovergrootvader was Hindrik Hindriks Smid (geb. 1834) en hij & Elsien hadden 9 kinderen. Let op nu! Het 1e en het 6e kind heetten Smith (met –th op ‘t end), het 2e, 3e en 5e kind heetten Smid (met een –d op ‘t end) en het 4e, 7e, 8e en 9e kind heetten Smit (met een –t op ‘t end). Zowel de –th’s, de –t’s als de –d’s  bereikten alle 9 hoge leeftijden. En dat was behoorlijk uitzonderlijk in die tijd.
Even uitzonderlijk is 't, dat één van de nazaten van één van de 9 bovengenoemde kinderen verhuist naar Wageningen en daar (evenals z'n kind) verder gaat als Smidt (met een -dt op 't end)...
Lust u nou nog peultjes?”

Zullen we ’t er nu over gaan hebben waarom een laantje-met-een-t in Blaricum bij mij herinneringen opriep aan onze Onstwedder Hendrik-met-th?
1.) Hendrik was in 1996 de bedenker van de naam ‘Kampvennen’, het parkachtige gebiedje aan de buitenrand van ons dorp. Nadat de korfbalvereniging O.K.C. (= Onstwedder Korfbal Club), - die op dat terrein z’n wedstrijden speelde en z’n club-onderkomen had -, helaas ter ziele was gegaan, verwerd het gebied meer en meer tot een chaotisch oerwoud. De Gemeente Stadskanaal beloofde wel wat, maar er gebeurde niets. Toen er plotseling wél plannen kwamen én werden uitgevoerd, moest er uiteraard een naam komen voor het nieuwe Onstwedder buitenpark.

Enig zoekwerk in oude documenten bracht aan het licht, dat het oudtijds natte terrein oorspronkelijk als ‘Klootvennen’ werd aangeduid. Nou niet bepaald een naam waarmee je als dorp eer inlegt, zo vonden we. Er werd daarom door Stichting Ocrea een wedstrijd uitgeschreven om een nieuwe naam te bedenken. Een hele ris (33) inzendingen kwam binnen, waaronder die van Hendrik Smith. Zijn bedenksel was even simpel als creatief: het ging om de oude Onstwedder dorpsvennen, die lagen aan de Kampweg. Dus: Kampvennen.
Iedereen had ’t kunnen bedenken, maar Hendrik deed ‘t.
Of hij daardoor de smaak te pakken kreeg, weet ik niet meer, maar in elk geval:

2.) Samen met z’n Ocrea-collega Gerrit Mulder (destijds van ‘Brinkhof’) stond Hendrik in elk geval enthousiast aan de basis van een reeks uiterst fraaie wandelroutes rondom Onstwedde. Die routes maken nog altijd deel uit van de 37 routes die de Stichting ‘Wandelen in Westerwolde’ anno 2020 beheert.
Ik behoef u natuurlijk niet te vertellen, dat we alleen al qua wandelen en fietsen in een prachtig gebied wonen. Wij weten dat immers al heel lang. Kalmpjesaan dringt ’t echter ook in de rest van Nederland door. In 2017/’18 maakte ‘Volkskrant’- journalist Caspar Janssen 1½ jaar lang elke week een (lange) wandeling ergens in Nederland en deed daarvan in zijn krant verslag. Al over het eerste deel van zijn wandeling in Westerwolde schrijft hij in zijn rubriek ‘Caspar loopt’: ”... Nu al vind ik dit gebied, diep weggestopt tegen de Duitse grens aan, het best bewaarde geheim van Nederland...”
Wordt u van zo’n tekst, - en ik ook hoor! – niet twee beetjes trots? ’t Gaat wel even over ons dagelijkse woon- en leefgebied!!

Eén kritische noot moet ter afsluiting nog gekraakt worden.
Onlangs kwamen Westerwolde en de mooie wandelroutes daarin op RTV Noord ter sprake. De landstreek Westerwolde was in het gesprek – gemakshalve  – hetzelfde als de Gemeente Westerwolde. Eén ding was echter heel opvallend: toen de allerleukste wandelingen ter sprake kwamen, werden Smeerling en het Metbroekbos als de pareltjes op de kroon van (de Gemeente) Westerwolde genoemd…

"Maarrrr… Smeerling/Metbroek maken toch helemaal geen deel uit van de Gemeente Westerwolde? Die beide horen toch bij de Gemeente Stadskanaal? En als u me niet gelooft, ga dan maar ’s informeren bij de VVV in Stadskanaal..."
"Oh nee, doe toch maar niet. Die VVV heet immers al lang niet meer VVV Stadskanaal, maar ‘Tourist Info Westerwolde’..."
"Maarrrr…… Stadskanaal behoort toch niet tot de landstreek Westerwolde en ligt al helemaal niet in de Gemeente Westerwolde …………"
Kunt u het nog volgen ?   
Ik niet.
Vergeleken met (de Gemeente) Westerwolde-zonder-Onstwedde en de landstreek Westerwolde-mét-Onstwedde is Hendrik Smith-met-th of met een –d of een –t een eitje.

Zullen we deze wanvertoning ‘s door de besturen van de Gemeente Westerwolde en de Gemeente Stadskanaal in een tweekamp laten uitvechten in de Kamp-vennen ? De rust van dit Onstwedder wandelgebied helpt mogelijk mee aan een goede oplossing.

© Klaas Meijer (k.meijer@onstwedde.info)