De molen aan de Onstwedder Haven - Deel 2

Afl. 06b – 23-08-2012

’t Leek ons voor de volledigheid van de informatie juist om nog een aflevering door te gaan met de Onstwedder molen(s). We nemen opnieuw de vroegere Bessembinders-molen aan de Onstwedder haven als uitgangspunt (zie de foto), omdat die molen de voortzetting is geweest van de oudste Onstwedder molen.

’t Is nog niet zo lang geleden (2009/’10), dat een groepje Onstwedders in het spoor van de definitieve realisatie van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) in Ter Wupping en omgeving, getracht heeft mogelijkheden te vinden om ons dorp tenminste één molen (van de oorspronkelijke drie) terug te geven. Dit des te meer omdat er van de 80 molens in onze provincie wel erg weinig in Zuidoost-Groningen staan. Bovendien zou zo’n molen een waardevolle aanvul-ling kunnen zijn op de activiteiten van ons aller Stichting ‘Onstwedder Gaarv’n’.  
Door de toenemende financieel-economische problemen van onze overheden moet evenwel nu gevreesd worden, dat realisatie van de plannen nog wel “eventjes” op zich zal laten wachten... Helaas.

De Molenpaal, als oudste locatie van een Onstwedder korenmolen, was voor de werkgroep natuurlijk dè aangewezen plek voor een eventuele herbouw.
In de Rechterlijke Archieven van Westerwolde komen we namelijk al op 18 december 1745 deze aantekening tegen: “…Frerick Hardingh, wonende te Onstwedde doet overdragt aan zijn dogter Naenke Hardingh, huisvrouw van Everwijn Claessens Nanninghe, zijn des Frerick Hardinghs wintmoolen tot Onstwedde, huis met twee acker bouwlant voor 2.800 Caroli gulden...”

Het gaat hier vrijwel zeker om dezelfde windmolen, waarvan we al anno 1617 lezen dat hij is “...geset met consent  (=toestemming, KM) van de hertogin van Aarschot, princesse van Aremberg...”. Volgens de molendeskundige B. van der Veen Czn. Te Groningen betreft ’t hier een “...standerdmolen, die stond bij de zogenaamde ‘molenpaal’, een balkje over de Aa tussen Onstwedde en Sterenborg...”
Een standerdmolen is een molen van het soort, dat we nu nog aantreffen op de wallen van Bourtange en in Ter Haar, tussen Sellingen en Ter Apel.

© Klaas Meijer (k.meijer@onstwedde.info)