28 september 2024

Precies 80 jaar geleden, in de nacht van 29 op 30 september 1944, vond er in Onstwedde een razzia plaats. NSB’ers deden de ronde door het dorp om anti-Duitse personen op te pakken.

Kleermaker Wiepko Boels uit de Kerklaan was een van de mannen, die wel verzetsklusjes deed. Al meerdere keren had hij landwachters aan de deur gehad. Na de meistaking van 1 mei ’43 wilde men hem al oppakken, maar Wiepko was niet thuis. Daarom werd zijn 6 maanden zwangere vrouw opgepakt en meegenomen naar het Scholtenhuis in Groningen voor verhoor. In de genoemde septembernacht van ’44 moest Wiepko mee. Zijn vrouw en twee zoontjes bleven in grote onzekerheid achter.

Ook Jogie Tipker, een jonge vader uit de Dorpsstraat, werd die nacht  gearresteerd en meegenomen. Een grote schok voor zijn hoogzwangere vrouw Diene, zoontje Geert en de schoonouders, bij wie Jogie met zijn gezinnetje inwoonde.

Zowel Wiepko als Jogie belandden op Helgoland, waar ze hard moesten werken. Hun verhalen staan beschreven in de hoofdstukken 16 en 20 van ‘De muren hebben oren’, het Onstwedder oorlogsverhalenboek. 

Een zelfde lot trof schoolmeester Geert Horlings van de hervormde school. Zijn vrouw was in verwachting van hun eerste kindje toen hij werd opgepakt. Roelf Brands, die met zijn vrouw en 4 dochtertjes nabij de begraafplaats woonde, onderging hetzelfde lot. Hun indrukwekkende verhalen komen in het tweede deel van ‘De muren hebben oren’, dat naar verwachting in april ’25 zal verschijnen.

Zo maar op een nacht van je bed gelicht worden en je gezin moeten achterlaten…. 80 jaar geleden was het voor 10 mannen uit ons dorp de rauwe werkelijkheid.

Foto: Jogie Tipker, zijn zoontje Geert en vrouw Diene. Collectie Geert Tipker.