'Klaas Meijer denkt er net zo over'

“Je vist naar een politieke uitspraak? Daar doe ik niet aan. Mijn bedoeling is slechts om mensen, gemeentes en instanties wakker te schudden. Dit is dé uitgelezen mogelijkheid om Westerwolde weer compleet te maken. Daar hoort Onstwedde bij.”

Aan het woord is Luuk Houwing, historicus, schrijver en bestuurslid van Stichting Westerwolders.

Houwing heeft op 28 oktober de Facebookpagina ‘Onstwedde bij gemeente Westerwolde’ in het leven geroepen. In een paar dagen tijd heeft deze al een kleine 200 likes gekregen. “Mensen die ook klaarblijkelijk weten dat Onstwedde vanuit historisch perspectief bij Westerwolde hoort. Nu de gemeentelijk herindeling binnenkort gestalte krijgt is dit de kans om de historie te herstellen.”

Geschiedenis
“Burgemeester Baukje Galama van Stadskanaal is daarop tegen en rept over de de geschiedenis van de gemeente Stadskanaal met de voormalige gemeente Onstwedde, maar die kreeg pas in 1969 gestalte. De historie van Westerwolde gaat terug tot eind late Middeleeuwen. Dat staat in geen verhouding.”

De geschiedenis van Westerwolde begint in de periode rond 1450. Het werd gevormd door vijf kerspelen (kerkdorpen) Sellingen, Vlagtwedde, Wedde, Vriescheloo én Onstwedde. “Wist je bijvoorbeeld dat het Klooster van Ter Apel is gebouwd op grond van Onstwedder Jacob Wilting. Kruisherenmonniken uit het Duitse Bentlage trokken naar Ter Apel en stichten later nog een klooster in Harkstede. Om daar te komen liepen de monniken langs de waterkant, omdat het daar begaanbaar was. Van Ter Apel naar Sellingen, via Wollinghuizen, Smeerling, Wessinghuizen, Wedde, Vriescheloo, over de Westerwoldse Aa en Pekela naar Harkstede. Een route langs de kerspelen, die toen al bestonden. Westerwolde is eeuwenoud en heeft totaal geen raakvlakken met Stadskanaal, dat niet eens bestond.”

Landschap
“Met raakvlakken doel ik onder meer op het landschap, de taal en de dorpenstructuur. Dat zie je ook. Als je van Stadskanaal naar Onstwedde rijdt bijvoorbeeld is het net of je bij Ter Maars in een andere wereld komt. En dat is ook zo. Het is de streek Westerwolde, in het Duits Das Wald vom Westen, vanuit historisch perspectief onlosmakelijk met elkaar verbonden. Er dateert zelfs een lakzegel van het Westerwolds Landrecht uit 1472, waarin de rechten staan beschreven waaraan de Westerwolders zich moesten houden.”

“Westerwolde is een gebied op zich, het lag ook (laagveen en hoogveen) geïsoleerd. Eigenlijk kon je er alleen bij Roswinkel aan de ene kant en Pekela aan de andere uit. Je zou kunnen zeggen dat nu de herindeling op stapel staat de historische fout in 1969, door Westerwolde uit elkaar te trekken, eindelijk kan worden hersteld.”

“Nogmaals, ik wil het een en ander slechts in historisch perspectief plaatsen. Zaak voor andere partijen, bijvoorbeeld Stichting Ocrea, de dorpsvereniging in Onstwedde, om de handdoek op te pakken.”

“En dan? Misschien een referendum? Wat de Facebookpagina ‘Onstwedde bij gemeente Westerwolde’ te weeg zal brengen is ook voor mij spannend. Ik merk wel dat er iets begint te gloren. Mensen als Bert Bakker van de antiekhandel in Smeerling en Jan Willem Kok van Stichting Boermarke en oud-leraar Klaas Meijer uit Onstwedde denken er net zo over als ik. Benieuwd wat de toekomst brengt.”

Bron/foto: Streekblad