Van GÔE gemeente naar BOE !- gemeente

AFL. 196 – 12-06-2025

Dat er ook in een Onstwedder Historisch Archief wel eens wat mis kan gaan, bleek mij onlangs. Ik was op zoek naar een passende opbergdoos voor nieuw aangeleverd materiaal.
In de kast stond nog zo’n doos. De financiële Ocrea-administratie uit 1975 zat erin zo stond op de zijkant. Ik was al ’s eerder van plan geweest om die oude nota’s en bankafschriften maar bij het oud papier te doen, omdat er beslist geen Onstwedder zou zijn, die de handel en wandel van de Ocrea-penningmeester na 50 jaar nog ’s zouden willen controleren.
Tot mijn stomme verbazing (en vreugde!) zaten in de betreffende doos echter geen financiële paperassen, maar …. de notulen van de voorganger van Stichting Ocrea, ook een soort dorpsraad zeg maar : ‘Onstweddes Belang’. Die raad werd opgericht in 1929 en ging in 1969 verder als Stichting Ocrea. (De naam ‘Ocrea’ – Onstwedde CREAtief) – bestond al langer, toen nog als benaming voor de jaarlijkse feestweek in mei).

’t Is erg interessant om te lezen hoe de vertegenwoordigers van de Onstwedder dorpsgemeenschap hun stinkende best deden om allerlei verbeteringen in het dorp van de grond te krijgen. Of dat nou de opruiming van het schuurtje met een boomjoekel ernaast bij de smederij van Gelling aan het begin van de Dorpsstraat was (in 1929), de aanleg van straatverlichting en de bouw van een nieuw postkantoor (in 1933), of de aanleg van voetpaden en verbetering van de vuilstort-mogelijkheden (in 1934). Zelfs voor de aanleg van een plantsoen rond de Hervormde kerk komt ‘Onstweddes Belang’ voluit in actie (in 1936).

De medewerking van het burgerlijke gemeentebestuur in al deze zaken was soms wel wat traag (de jaren ’30 waren immers wereldwijd ook de welbekende crisisjaren), maar je kon op ze rekenen.

Op de dag dat ik bovenstaande neertik (4 juni 2025), verschijnt in weekblad ‘De Kanaalstreek’ een paginagrote advertentie over een in het Geert Teis-theater te houden presentatie “Het toekomstverhaal van Stadskanaal en Musselkanaal”. Ik sla dicht.

Paginagroot (en dat kost?) en alleen over de toekomst van Stads- en Musselkanaal...
Op de bijbehorende website staat dan weliswaar: ”Zo zorgen we er samen voor dat onze dorpen (???) in de regio sterk en uniek blijven – ook in de toekomst.” Onderaan de pagina staat dan n.b. ook nog een opwekkend rondje met (Gemeente Stadskanaal) “PAKT AAN”.

Ik word woest. “Stadskanaal pakt aan”? Aanpakken moet je die Gemeente Stadskanaal, omdat zij TOTAAL NIET AANPAKKEN!

Waarover ik ’t heb? ’t Past eigenlijk niet echt in een ‘Zo was ‘t’-rubriek, maar ik kan ’t deze keer niet laten. Ik geef u een waslijst van zaken, waarin de Gemeente Stadskanaal al lange(re) tijd laat zien dat een dorp als Onstwedde bij hen op één van de laatste plaatsen komt als ’t om “... sterk en uniek blijven in de regio…” aankomt.
Daar gaan we :

1. De voorste helft van de algemene (gemeentelijke) begraafplaats achterin de Dorpsstraat heeft zoveel achterstallig onderhoud, dat elke bezoeker van het graf van zijn/haar nabestaande opnieuw tranen in de ogen krijgt;
2. Het aloude Onstwedder Mieghummeltjesbos aan de Dorpsstraat vertoont inmiddels meer gelijkenis met een totaal onverzorgd oerwoud dan op een dorpsparkje;
3. De kort geleden geplaatste lichtindicaties die je boos-rood of vriendelijk-lachend aankijken als je vanaf Holte richting de rotonde het dorp binnenrijdt (of omgekeerd), zijn op zulke plekken geplaatst, dat alleen super-zwaargewichten zodanig hard kunnen remmen, dat ze de 80 km.-snelheid waarmee ze van Holte mochten komen tot 30 km./u. kunnen terugbrengen.
   Bij mijn laatste controle heb ik bij de Ocrea-boerderij dan ook vrijwel geen enkel lachebekje gezien.
4. Het centrale Dorpsstraat-gedeelte vanaf de rotonde gaat bij de Woldbrink (al lange tijd) van asfalt over in een klinkerdeel. Bij navraag wist niemand me te vertellen waarom. Wél werd mij uit betrouwbare bron meegedeeld, dat er al meerdere keren een klacht bij de Gemeente Stadskanaal is gedeponeerd over de geluidsoverlast die vrachtverkeer, met name ’s morgens vroeg, veroorzaakt. Bijna wakker wordende Onstwedders die daar wonen liggen dan letterlijk te trillen in hun bed.
5. De verkeersveiligheid bij de driesprong Jensinghelaan-Huisinghelaan is inmiddels al jarenlang om te janken. Er is daar vrijwel geen enkel zicht op tegemoetkomend verkeer. Dit is temeer zorgwekkend omdat bij dat verkeer ook voetgangers betrokken kunnen zijn, omdat er geen trottoir is. Je mag ’t gerust een wonder noemen dat zich daar nog geen ernstige ongevallen hebben voorgedaan. (Tja, de gemeente-ambtenaren die de verkeersveiligheid moeten regelen, zitten kennelijk alle dagen druk te zijn achter hun bureau, hè…)
6. Diezelfde verkeersONveiligheid doet zich voor als je vanaf Stadskanaal via het viaduct over de N366, richting Onstwedde rijdt. Bij het begin van Ter Maarsch staat de eerste boom rechts dermate in de weg, dat je nauwelijks op je eigen weghelft de bocht kunt volgen. Tegenliggers moeten uitwijken of... (En deze situatie bestaat, omdat een opzichter van de provincie Groningen indertijd vond dat ‘t “best wel ’n mooie boom is. Hai mout mor stoan blieven…”. Luttele maanden later wordt de tot dan toe provinciale Onstwedderweg + uiteraard het onderhoud overgedragen aan de Gemeente Stadskanaal).  

Sorry beste bezoekers van onze dorpswebsite, dat deze aflevering van ‘Zo was ‘t’ veel weg had van z’n neefje ‘Zo is ‘t’. Je gemoedsgesteldheid krijgt soms wel ‘s de overhand.
Om ’t een beetje goed te maken is de foto bij deze aflevering een blik op de driesprong Brink-Dorpsstraat uit ca. 1925. Over die tijd gaan we ’t volgende keer uitgebreider hebben. Promise!

© Klaas Meijer (k.meijer@onstwedde.info)