De Ter Wuppingse bosjes): ‘Onstwedde, een toeristische top-trekpleister !!’

Afl. 64 – 21 juni  2018 – VAKANTIE-TIPS  2018

                                        (opgetekend achter de Ter Wuppingse bosjes):

                              ‘ONSTWEDDE,  EEN  TOERISTISCHE  TOP-TREKPLEISTER  !!’

Even vooraf: Met Pasen werd het ‘Pronkjewailpad’ in gebruik genomen, een fraaie wandelroute door Noord-Groningen. De dinsdag erna zat ik in Ter Wupping stilletjes achter een struikgewasje om een leuk stel daar wonende reeën te spotten. Ik had me nog maar net geïnstalleerd of een stel “dikke” veertigers doorkruiste mijn plannen van geluidloosheid finaal. Ook nu bleek echter, dat voetballegende Johan Cruyff met zijn zegswijze “Elk nadeel heb z’n voordeel !” het rechte eind behoorlijk zuiver aanvoelde. Zonder dat ik gezien werd, was ik namelijk getuige van een alleszins interessant gesprek tussen genoemd echtpaar en een Ter Wuppingse schone, die haar hondje uitliet.
 
        * “Dag mevrouw. Wij hebben nog één dag Paasvakantie en daarom bedachten wij,
           dat het wel leuk zou zijn om na het ‘Pronkjewailpad’ waarvan we gisteren een flink
           stuk gelopen hebben, nog ’s een heel ander deel van de provincie Groningen in  
           ogenschouw te nemen. Wij komen namelijk uit Tuitjenhorn en wij kenden Groningen  
           helemaal niet. Maar ’t is hier heel mooi vinden wij. Nog haast meer eh….. pronkjewail    
           dan gisteren, zeg maar.”
- “Ooooh ja, dat vind ik al jaaaaren. Daarom woon ik hier ook al zo lang.”

        * “Wij weten van deze streek dus bijna niets. Zou u ons in het kort ‘s wat over Onstwedde 
            willen vertellen ? Wat voor een dorp is ’t bijvoorbeeld ?”
-  “Onstwedde is gewoonweg een mooi, knus dorp, meer dan 1100 jaar oud, met heel veel natuur rondom en ontzettend lieve inwoners. Zo’n 20 jaar geleden telde Onstwedde zelfs nog zo’n 5.000 inwoners, maar 2.000 daarvan waren vogelverschrikkers. Die stonden op de oude Esch en zouden later worden geëmigreerd naar China. Maar daar is niets van terecht-gekomen. Ze zijn stilletjes ter ziele gegaan.”

        * “Zijn er ook fiets- en wandelpaden naar die Esch ?”
-  “Jazeker. Er lopen zelfs diverse fietsroutes langs onze Esch. Kenmerkend is ‘t, dat de fiets-paden rondom Onstwedde bijna allemaal heel mooi smal zijn, zodat je haast gedwongen bent om af te stappen als je elkaar wilt passeren. Daar zijn in het verleden, ….eh …, “heel mooie dingen” uit voortgekomen. De bevolkingsgroei in ons gebied in de jaren ’60 wordt bijv. aan die smalle fietspaadjes toegeschreven…….”

        * “En wandelen ? Kun je dat ook ? Is er bijv. ook een wandelpark ?”
-  “Welzeker. Ons dorpseigen wandelpark heet ‘Kampvennen’. Vroeger heette dat gebiedje ‘Klootvennen’, maar die naam vonden we toeristisch niet zo erg goed te verkopen. Bovendien heette het pad dat daar vroeger heenvoerde ook nog het ‘Oude Lijkenpad’……..”

       * “Enne……. hoe staat ’t met de bossen ?”
-  “Dan zit u in Onstwedde ook nog meer dan he-le-maal goed. Onstwedde ligt al sinds ver voor mensenheugenis in de landstreek Westerwolde en ‘wolde’ betekent ‘bos’.
Eekhoorntjes konden bijv. van Onstwedde naar het klooster van Ter Apel springen, - dat is zo’n 20 kilometer verderop -, zonder ook maar één keer de grond te raken !”

        * “Aha. Wij hebben zoëven koffie gedronken in “Gasterij Natuurlijk Smeerling” en die
         naam heeft natuurlijk o.a. ook te maken met het grote bosarsenaal. Mijn man dacht
         eerlijk gezegd, dat ‘t “Natuurlijk” heette, omdat er een soort naturistencamping bij het
         koffiehuis hoorde. Hè Andriesje ? Dat dacht jij toch, m’n ouwe viespeukje ?”
         (Andries reageert – heel wijs van ‘m – niet).                   
- “Vlakbij Gasterij Smeerling ligt inderdaad ons mooiste bosgebied. Eigenlijk is dat nog een oerbos, waar de mens z’n handen eeuwenlang zoveel mogelijk van af heeft gehouden. Daardoor kun je er bijv. ook heel interessante planten vinden.
Er is wel één strikte beperking, een beperking die ook past bij de aard van de bevolking. We moeten hier namelijk niks hebben van naaktlopers. Dat oerbos heet dan ook Mét-broek-bos: het is absoluut verplicht dit bos met een broek aan te bezoeken !”

        * “Maar dan er is toch wel een eh ……. ge-wo-ne….. camping hier ?”
- “Wees gerust. ‘De Sikkenberg’ bij Ter Maarsch is een erg gewilde camping. En dan is er nog camperplaats ‘Op Streek’ in Onstwedder Holte en natuurlijk ‘De drie Aa’s’ in Wessinghuizen, dat is hier vlakbij. In onze streek lopen namelijk drie riviertjes: de Mussel-Aa, de Ruiten-Aa en waar die twee samenkomen gaan ze als Westerwoldse-Aa verder, 3 Aa’s dus. Westerwolde heeft met het meervoud van losse letters trouwens altijd al een heel speciale binding gehad. Behalve de Aa’s, hebben we bijv. de familienaam Tees, was Gees vele jaren een gewilde meisjesnaam, lagen de akkers op de eSSen en de Onstwedder boertjes moesten alles op alles Zetten om een redelijk bestaan op te bouwen……….”

        * “Hoe staat ’t in Onstwedde met attractieve evenementen in de vakantieperiode ?”
- “Nou, ook dan zit je bij ons wel goed hoor. De eerste juli-week is er bijv. de Onstwedder Evenementenweek vol aktiviteiten met ‘voor elck wat wils’. En de laatste zaterdag van augustus vindt standaard het jaarlijkse Oogstfeest van de Stichting ‘Onstwedder Gaarv’n’ plaats. Alles wat zij al 40 jaar doen en demonstreren is een eerbetoon aan het traditionele Westerwoldse boerenambacht in de brede zin van het woord. Nostalgie en pure gezelligheid zijn de toverwoorden waarmee ze steeds opnieuw hoog scoren. ‘De vlegels’ (m/v) van ‘Onstwedder Gaarv’n’ + hun produkten zijn daardoor veel gevraagd door heel Nederland, dat kun je op je boerenklompen wel aanvoelen.” 

        * “Zijn er ook folders beschikbaar ?”
-  “Oh, jawel hoor, Volders genoeg. Albert, Elze, Geert, Geritha, Gideon, Gineke, Grietje, Manon, Marije, Nanne, Wessel, om er zo maar een paar te noemen…………...”

© Geert Schreuder (‘Taikens’) & Klaas Meijer (‘Toal’)