26.06.2013 Stolperstein voor Harm Wessels

Stolperstein voor Harm Wessels uit Onstwedde, slachtoffer April-meistakingen in 1943.

Onzeker, verslagen en radeloos. Zo bleven de nabestaanden van de slachtoffers van de April-meistakingen van 1943 achter. Wat begon als een poging om het Duitse gezag te ondermijnen, eindigde in een bloedbad. De stakingen hebben in Nederland 175 mensen het leven gekost. Van hen kwamen 38 uit Groningen. Nog eens negen anderen van buiten de provincie werden in Groningen vermoord en/of begraven. Sommigen zijn nog tot op de dag van vandaag vermist.

De slachtoffer van deze stakingen worden dinsdag 9 juli geëerd met een Stolperstein (struikelsteen). Het initiatief gaat uit van Stichting Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen (OVCG).

Een van hen is landarbeider Harm Wessels uit Onstwedde, die op 1 mei 1943 op 25-jarige leeftijd werd vermoord. Hij ligt in zijn geboorteplaats begraven, maar de herdenkingssteen wordt geplaatst (om 17.00 uur) aan de Holterweg 8 in Alteveer, voor het huis gelegd waar de omgekomen persoon het laatst heeft gewoond.

Standgerecht
Eind april dit jaar was het zeventig jaar geleden dat de April-meistakingen plaatsvonden, de grootste verzetsactie in Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Deze stakingen waren een reactie op het bericht dat Nederlandse militairen alsnog in krijgsgevangenschap naar Duitsland zouden worden afgevoerd. Overal in het land legden mensen het werk neer. De Duitse bezetter stelde meteen het Standgerecht in en trad wreed op. Talloze mensen werden opgepakt, ter plekke of later doodgeschoten, of veroordeeld tot tuchthuisstraf. Velen stierven alsnog in de concentratiekampen door ontberingen.

Stolpersteineproject
OVCG heeft kort geleden een tentoonstelling gewijd aan de April-meistakingen. Deze expositie was samengesteld met behulp van nabestaanden van de slachtoffers. Zij hebben ons de verhalen van hun dierbaren verteld en diverse objecten voor expositie ter beschikking gesteld. In het verlengde hiervan heeft OVCG het ‘Stolpersteineproject’ van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig voor de slachtoffers van de stakingen in gang gezet.

Stolperstein betekent letterlijk struikelsteen. Struikelen over een steen om met hoofd en hart even stil te staan bij een mens die door wrede willekeur van de bezetter om het leven is gekomen. De nabestaanden van 14 slachtoffers hebben te kennen gegeven een struikelsteen te willen plaatsen. Op de steen wordt naast de naam en het geboortejaar van het slachtoffer ook vermeld wanneer hij/ zij gearresteerd is en waar en wanneer hij/zij vermoord is.

Gunter Demnig
Kunstenaar Gunter Demnig komt op 9 juli zelf naar Groningen om deze veertien Stolpersteine zelf te leggen. Ter herinnering aan de slachtoffers van de stakingen; Will van Rossum, Gerrit van der Werf, Berend Vriezema, Marten Woudstra, Simon Frankruijter, Ate Faber, Rienold Terpstra, Obbe Leininga, Egbert Thoma, Hermanus Kleefman, Eisso Kleefman, Paulinus Nieuwold, Grietje Dekker, Harm Wessels. Daarnaast zal Demnig ook stenen leggen voor drie omgekomen joodse Stadjers: Izaak Rosebaum, Bertha Levie, en Lea Rosenbaum. Tevens zal er een steen geplaatst worden voor omgekomen verzetsman Henleke Jans Mol in de stad Groningen.

Bron: Streekblad