Magda Bolt: Een bijzondere vrouw op een bijzondere plek

Magda Bolt, bewoonster Roege Baarg, is voor een nieuwe 'Over de vloer bij' geïnterviewd door Gerda Nijenbrinks van Onstwedde.info.

Wie bekend is in Onstwedde en het natuurgebied er omheen, kent vast en zeker het kleine huisje dat verscholen ligt op de Roege Baarg. Veel wandelroutes lopen erlangs en ieder jaar komt ook de Roege Wilt wandeling hier in de buurt. Menigeen zal zich afgevraagd hebben wie hier woont, op dit mooie stille plekje midden in de natuur.

Al 35 jaar wonen Magda Bolt en haar man Ton Ploeg op de Roege Baarg. Deze uit Eenrum afkomstige boerendochter werd, toen ze op de beesten en het huis van haar broer in Onstwedde moest passen, verliefd op deze unieke locatie. Ze zei tegen haar broer: “Als dit ooit te koop komt, moet je het meteen zeggen!” En zo gebeurde het ook. Het huis kwam te koop, eigenlijk voor de tweede keer; de beoogde kopers stonden de verkoopster niet aan, waarop ze het huis opnieuw in de verkoop deed. Het huis mocht geen pannenkoekhuis worden! Magda en haar man werden gekeurd en goed genoeg bevonden en zo werd de koop gesloten.

Onderwijs 
Zoals gezegd is Magda afkomstig uit Eenrum waar ze is geboren op de ouderlijke boerderij. Ze ging Duits en geschiedenis studeren en muziektherapie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Naast vertaalwerkzaamheden heeft ze jaren als docent Duits voor de klas gestaan, eerst in het middelbaar technisch onderwijs in Utrecht. Toen, vanwege bezuinigingen, bleek dat ze in 1 uur per week hetzelfde moest doen als in de 3 uur per week daarvoor, werd het tijd om wat anders te gaan doen.

Magda ging invalwerk doen op de IVO Mavo, later Montessori school, in Zeist. Kort daarna kwam ze hier in vaste dienst. “Het was een kleine school met 200 leerlingen”, vertelt ze. “Gedurende hun schooltijd moesten de kinderen 100 opdrachten doen om het eindexamen niveau te halen, maar iedereen mocht dit in zijn of haar eigen tempo doen”. Er waren ook meerdere zieke leerlingen op school, bijvoorbeeld kinderen met een nierziekte, of met cystic fibrosis (taaislijmvlies ziekte), maar ook kinderen die te maken hadden met dyslexie. Die konden in het reguliere onderwijs niet meekomen, maar op de Montessori school lukte het wel. In de jaren ’90 was er een lerarenoverschot. Magda heeft kunnen regelen dat ze nog met de VUT kon gaan, zodat er plek ontstond voor de jongere collega’s. 

Geen stilzitter
Na haar pensionering ging ze, uiteraard, niet stil zitten. Ze is postbode geweest, natuurgids op de Gorsselse heide, bezoekt scholen om te vertellen over haar jeugd in oorlogstijd, doet mee aan een educatief project op scholen in Eenrum en omgeving over Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog en geeft nu nog Nederlandse les aan Oekraïners. En niet te vergeten fotografeert ze veel. Magda fotografeert al vanaf haar zevende verjaardag, vanaf het moment dat ze met het Kodak boxje van haar moeder de eerste foto’s mocht maken. Zonder haar tas zou ze misschien de deur uitlopen, maar nooit zonder camera!

Daarnaast heeft ze altijd veel gereisd; onder andere naar Australië, Siberië  en haar lievelingsland IJsland. In 1997 maakte Magda wel een heel bijzondere reis: “Het voordeel van wonen op een boerderij, is dat er nauwelijks iets wordt weg gegooid”, vertelt ze. “Als de oude boer overleed en de zoon nam het over, dan werden veel spullen van vader naar de zolder gebracht en zo ging het generaties lang”. Zo kon het gebeuren dat de grootvader van Magda eens een reisverslag vond van zijn grootvader. Hij schreef het verslag over en dit verdween in een la. Magda kreeg een kopie hiervan in handen nadat het werd gevonden in het bureau van haar vader. Dit betrof dus een reisverslag van haar betovergrootvader die op elfjarige leeftijd een reis maakte van zijn geboorteplaats Leens, via Lemmer, Amsterdam, Haarlem en Leiden naar Delft. Magda besloot om deze zelfde reis te gaan maken, maar dan op de manier waarop deze in 1807 was gemaakt. Dus met de chais, de trekschuit, op de rug van een paard en per boot (maar wel zonder de vele schapen die naar de markt in Delft werden gebracht). En dan ook zoveel mogelijk via dezelfde paden en wegen als welke haar voorouder had gevolgd. Ze maakte er haar eigen reisverslag van “Reize naar Holland. Van Groningen naar Leiden in 1807 en 1997”. Een filmploeg heeft haar toen ook gevolgd.

Het bleef niet bij alleen dit reisverslag. In 2010 zette ze haar jeugdherinneringen uit de Tweede Wereldoorlog op papier voor haar achterneefje. Dit mondde uit in een boek met haar eigen herinneringen, aangevuld met wat algemeen bekende en voor het boek belangrijke feiten. Het boek ging naar de drukker en uiteindelijk ontvingen alle nazaten van de ouders van Magda een exemplaar. In 2020 verscheen het “Anderen en ik, ervaringen en ontmoetingen”, een boekje vol aantekeningen, ontmoetingen en verhalen.

De Roege Baarg
Terug naar het huis op de Roege Baarg. Deze arbeiderswoning werd gebouwd in 1920 voor Friedrich Strockmeijer en zijn gezin. Zelf heeft hij er niet kunnen wonen, hij was reeds overleden toen het huis af was. Weduwe Strockmeijer heeft er wel gewoond met de kinderen. Rond 1963 is het huis verkocht. Het stond toen al enige tijd leeg en er dreigden vernielingen plaats te gaan vinden. Het kwam in eigendom van de heer Gresel, maar deze had het maar een jaar of drie-vier in bezit, hij gebruikte het huis als vakantiewoning. In 1966 kocht Janna Sauer de woning. Zij was directrice van het Diaconessen Ziekenhuis te Groningen. Op het moment dat zij het huis kocht, was er nog geen water, gas of elektriciteit en telefoon. Zuster Sauer heeft gezorgd dat dit werd aangelegd met als eerste de telefoonaansluiting. Tot haar pensionering heeft ook zij het huis gebruikt als tweede woning, pas later werd het haar hoofdverblijf. Toen het vanwege gezondheidsredenen niet meer lukte, heeft mevrouw Sauer het huis te koop gezet. En zo kwam het in 1990 in bezit van Ton en Magda.

Gemeentelijk monument
Sinds eind 2021 heeft het huis de status van gemeentelijk monument gekregen, dit op verzoek van Magda en haar man. “We kregen te maken met vrije makelaars die net deden of het huis te koop stond. Kregen we zomaar ineens mensen aan de deur die een kijkje wilde nemen, immers het huis stond toch te koop? De makelaar dacht dat wij op deze wijze wel tot verkopen wilden overgaan!” Om dit soort praktijken tegen te gaan en om te voorkomen dat het huis in de toekomst door eventuele nieuwe bewoners gesloopt zou worden, dienden ze een verzoek in bij de gemeente om toevoeging op de monumentenlijst. En dat lukte. Nadat er uitgebreid onderzoek was gedaan, heeft de monumentencommissie “de zeldzaamheid en de relatief gaaf bewaarde woning van dit type als een goed beeld van een monument van bescheidenheid met een kenmerkende typologie en gelegen op een bijzondere locatie”  bestempeld.

Zowel Magda en Ton, als de bezoekers van het natuurgebied op en rond de Roege Baarg, kunnen dus nog heel lang genieten van deze bijzondere plek.

Interview door Gerda Nijenbrinks Onstwedde.info

Foto: Magda Bolt met hond Xenna (door Gerda Nijenbrinks)