- Terug
- Nieuws
- Struinen in de IJstijd door Westerwolde
Struinen in de IJstijd door Westerwolde
Struinen in de IJstijd door Westerwolde vanuit Onstwedde: 9 of 10 km, op woensdag 23 september. Een prachtige route omgeving Onstwedde met wandelcoaches Els Eckhardt-Eltjo Glazenburg en Ooldrik Modderman (Westerwolde WandelenWerkt).
Onder prima zomerse weersomstandigheden, wellicht de laatste zomerse dag, want helaas de herfst valt in. Vele wandelaars wisten de weg naar Onstwedde te vinden. Door het grote aantal wandelaars en corona is het voor ons soms zoeken naar een startplaats. We zijn creatief en vandaag is Brinkhof de startplaats.
De route ging door Onstwedde (Juffertoren), Ter Wupping met zijn Roege Wilt, via de Kiebaarg naar het Stobke, Onstwedder Holte en terug naar Onstwedde. Tijdens de wandeling komt u langs een terreintje met hooiruiters. Dit kunstwerk is gemaakt in 1983 door Magda Lagerwerf, naar Scandinavisch voorbeeld en opgenomen in een kunstroute. Met deze wandeling maak je een reis van de IJstijd tot het heden. Dat maakt Westerwolde één van de rijkste gebieden van Nederland.
Wetenswaardigheden
Onstwedde is een oud esdorp; het wordt voor het eerst vermeld in het laatste kwart van de negende eeuw in documenten van het klooster als Uneswido in 'Westerwalda'. De uitgang -Wido in deze naam, die later verbasterd is tot wedde, betekent bos. Het eerste deel Une hangt mogelijk samen met een persoonsnaam. De kerk van Onstwedde was de oudste van Westerwolde: Unsvede komt voor op een lijst van de Abdij van Corvey uit 1150. De overige kerken worden pas in de dertiende eeuw vermeld. Het dorp ligt aan de Mussel Aa, even voorbij de samenvloeiing met het Pagediep. Onstwedde heeft een dubbele brink. De eerste brink ligt aan de zuidkant van het dorp, niet ver van de Gereformeerde kerk, vlak bij de kruising Hardingstraat met de Dorpsstraat, en draagt ook de naam Brink. Het gedeelte van het dorp bij deze brink droeg vroeger de naam Loug. De tweede brink ligt bij de kruising van de Dorpsstraat met de Jabbingelaan. Dit gedeelte van het dorp werd het Wold genoemd.
Juffertoren
De verklaring voor de naam Juffertoren is heel wat prozaïscher. Een juffer is een lange dennenstram die spits toeloopt. Naar analogie hiervan heeft dit soort smalle, hoogoplopende, spits toelopende torens de naam Juffertoren gekregen. In de provincie Groningen staan 3 kerktorens met de naam Juffertoren. Eén in Schildwolde bij de Hervormde kerk en één in Onstwedde als onderdeel van de Nicolaaskerk. De derde, in Holwierde bij de Stefanuskerk, stortte in 1836 in en werd in 1855 afgebroken. De torens worden binnen Groningen onderscheiden door hun gemetselde spits.
Roege wilt
lokale mythe van Roege Wilt (Holbewoner). List en bedrog, dood en verderf. De mythologische minkukel Roege Wilt strooide er kwistig mee in zijn leefgebied rond de Roege Baarg, in Ter Wupping en Smeerling. Buurtbewoners, geestelijken en gezagsdragers, ze waren voor Roege Wilt allemaal gelijk: slachtoffers van zijn misdadendrang. Dit is opgetekend door de in 1860 in Onstwedde geboren onderwijzer Ammo Henderikus Smith.
Onstwedder Holte ligt tussen Onstwedde en Holte. Dit is een verhoging in het landschap, die ontstaan is door opstuwing door landijs. De Onstwedder Holte ligt ruim 11 meter boven NAP en is de grootste heuvelrug en keileembult van de provincie Groningen. Holte is tevens een straat in de buurtschap Holte. Ook wel genoemd Holterberg.
Stobke een hoger gelegen zandweg, een bult in het veld, een overblijfsel uit de late ijstijd gaat naar Onstwedde. Het allerlaatste stukje woeste grond en een zeer oude weg met steile randen en veen. Sage uit 1965 verteller W. Wubs. Wat verderop ligt ‘t Stopke. In mijn kinderjaren zeiden de mensen dat je er niet langs moest lopen, een oud wijf zat er te spinnen op een spinnewiel, en deed je kwaad.
