- Terug
- Nieuws
- Veel was er vroeger ook al
Veel was er vroeger ook al
Een Senseo-apparaat iets van de laatste jaren? Of een afstandsbediening? Een wekkerradio dan? “Neen”, zegt Klaas Ritsema, die sinds 26 mei 2000 het Radio- en Speelgoedmuseum in Onstwedde runt. “Niets nieuws onder de zon, veel was er vroeger ook al.”
Om zijn woorden kracht bij te zetten laat de inwoner van Stadskanaal een Senseo-apparaat van circa 100 jaren oud zien. Een paar meter verderop staat een wekkerradio uit 1938 en de eerste afstandsbediening voor een televisie was er al – weliswaar met snoer – in 1957. En wat te denken van een speelautomaat annex gokkast? Ook al vele tientallen jaren oud. Wie een beetje behendig was, ging met een groot aantal stuivers naar huis.
Plastic autootjes
Ritsema begon al op zijn tiende met het verzamelen van treinen en auto’s; vele jaren later volgde speelgoed. “Mensen denken vaak dat plastic autootjes iets van tegenwoordig is, maar de eerste dateren van 1940. Zo zijn er veel meer misverstanden. Neem de bakelieten elpees? Hoezo bakeliet? Bakelieten elpees bestaan niet. Deze platen zijn gemaakt van Schellak, een mengsel van schildjes van insecten vermengd met een soort spiritus.”
Het museum aan de Boslaan 3A is niet groot, snel uitgekeken is men er niet. Daar zorgt Ritsema wel voor. De museumhouder ontpopt zich als een spraakwaterval als hij zijn gasten rondleidt in het voormalige woonhuis, dat ooit – 25 jaren lang – dienst deed als peuterspeelzaal. Hij legt boeiend uit en demonstreert de werking van nagenoeg al het aanwezige.
Jan-Willem van der Kolk
“Ik ben ooit begonnen in mijn woonplaats. In een antiekzaak was ruimte om spullen tentoon te stellen. Later zat ik nog in Veendam en Emmen. Toen ik zag dat dit pand aan de Boslaan te huur stond, heb ik contact opgenomen met Jan-Willem van der Kolk, destijds wethouder in Stadskanaal. Die heeft ervoor gezorgd dat ik hier kon beginnen.”
Ieder jaar weten tussen de 1300 en 1400 bezoekers het knusse museum te vinden. Niet alleen volwassenen, maar ook veel kinderen krijgt Ritsema over de vloer. Voor die groep is er onder meer een fotopuzzeltocht uitgezet. “Dit museum is de enige in zijn soort in Nederland. Je hebt wel speelgoedmusea, of radiomusea, maar geen combinatie van die twee.”
Oerdegelijk
Het mooie is dat alles nog functioneert. Van platenspelers en jukeboxen tot stoommachines en treinen, waarmee de kinderen ook zelf mogen spelen. Bang dat het stuk gaat is Ritsema niet. “Nee, neem deze transformatoren, die de treinen in gang zetten. Ze zijn al jaren oud, maar beter als deze zijn ze niet gemaakt. Oerdegelijk.”
Openingstijden
Het Radio- en Speelgoedmuseum is in de zomermaanden (juli tot en met september) van dinsdag tot en met vrijdag geopend van 11.00 tot 17.00 uur en in het weekend van 13.00 tot 17.00 uur. In het naseizoen (oktober tot en met maart) van woensdag tot en met zondag van 13.00 tot 17.00 uur en in het voorseizoen (april tot en met juni) van dinsdag tot en met zondag van 13.00 tot 17.00 uur. Daarnaast op een aantal feestdagen van 13.00 tot 17.00 uur. Groepen van minimaal tien personen kunnen er ook buiten genoemde dagen terecht.